Heeft jouw hond een slak gegeten? Dan bestaat het gevaar van longworm

Waarom eet mijn hond (naakt)slakken?

Je hond loopt vast wel eens rond in de tuin. Dezelfde tuin waar ook (naakt)slakken rondkruipen die besmet zijn met de larven van de longworm. Honden zijn erg nieuwsgierig en willen slakken onderzoeken en opeten. Naaktslakken produceren een vies smakende stof als afweermechanisme, maar dat is niet altijd genoeg om een hond tegen te houden.

Vaak ook slikken honden de slakken per ongeluk door. Wanneer ze in de tuin of buitenshuis spelen, kauwen honden soms op speeltjes waar een slak op zit. Verder kunnen er slakken in het water zitten dat ze drinken of in de aarde waarin ze wroeten.

Kunnen slakken mijn hond schade toebrengen?

Slakken kunnen de longwormparasiet bij zich dragen, die ernstige gezondheidsproblemen kan veroorzaken als hij op je hond wordt overgedragen. Het eten van slakken kan zelfs dodelijk zijn.

Kan het slijm van (naakt)slakken mijn hond ook schade toebrengen?

Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat de larven van longwormen kunnen vrijkomen in het door slakken geproduceerde slijm. Dit betekent dat je hond al geïnfecteerd kan raken als hij het slijm binnenkrijgt – je hond of kat hoeft dus niet eens een hele slak op te eten om risico te lopen op longworm. In een vochtige omgeving kunnen de larven van de longworm tot wel 15 dagen overleven in het slijm van een slak.1 En een besmette slak kan tot 11 weken lang besmettelijk slijm uitscheiden^.1

Wat zijn longwormen eigenlijk?

Longwormen (wetenschappelijke naam Angiostrongylus vasorum) zijn parasitaire wormen die leven in honden, vossen en andere wilde hondachtigen.

Longwormen hebben zich de afgelopen paar jaar sterk verspreid. Ze horen nu thuis in grote delen van Europa. Uit een enquête van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu bleek dat één op de 25 vossen in Nederland met longwormen is besmet² . Ze besmetten de omgeving via hun uitwerpselen.

Hoe raken honden besmet door longwormen?

Longwormlarven worden overgedragen door geïnfecteerde (naakt)slakken. Honden kunnen ermee worden besmet als ze deze veel voorkomende tuingasten opzettelijk of per ongeluk opeten. Dan kan gebeuren als ze de struiken doorzoeken, uit plassen drinken of spelen met voorwerpen waarop piepkleine (naakt)slakjes zitten.

Als een hond eenmaal besmet is, scheidt hij longwormlarven uit in zijn ontlasting. Elke (naakt)slak die in contact komt met de hondenuitwerpselen, kan dan met de parasiet worden besmet. Vossen zijn ook dragers van longwormen en spelen een rol bij de verspreiding van de parasiet door het land.

Aangezien steeds meer mensen met hun huisdieren door Europa reizen en vossen tot wel 50 kilometer afleggen, bestaat er een reëel risico dat deze parasiet zich verder in Nederland gaat verspreiden. Een extra risico voor honden is dat kikkers de larven ook bij zich kunnen dragen.³

Welk risico vormen longwormen?

De volwassen wormen leven in het hart en de grote longslagaders. Het geniep zit ‘m echter in de larven van de worm: die leven in de longen en kunnen de meeste schade aanrichten.

De aanwijzingen voor een besmetting met longwormen kunnen gemakkelijk worden verward met die voor andere ziektes, dus het is belangrijk om onmiddellijk je dierenarts te raadplegen als je hond één of meer van de volgende symptomen vertoont:

• Ademhalingsproblemen, zoals hoesten, komen veel voor – maar niet alle honden met longworm hoesten, dus je kunt longwormen niet uitsluiten alleen om dat jouw hond niet hoest.
• Gedragsveranderingen – depressie, lusteloosheid of toevallen
• Algehele malaise – gewichtsverlies, slechte eetlust, braken of diarree
• Slechte bloedstolling – bijvoorbeeld hevige bloeding van kleine wonden, neusbloedingen, bloedingen in de ogen of een bleke huid rond de ogen en van het tandvlees.

Honden kunnen slechts één of een combinatie van deze symptomen vertonen.

Wat moet ik doen als ik zie dat mijn hond een (naakt)slak heeft gegeten?

Niet alle slakken zijn drager van de longwormparasiet. Maar als je in een gebied woont waar gevallen van longwormen bij honden zijn gemeld en vermoedt dat jouw hond een slak heeft opgegeten, moet je onmiddellijk contact opnemen met je dierenarts.

Als je ongebruikelijke symptomen ziet bij je hond, of als je denkt dat hij misschien besmet is, ga er dan mee naar je dierenarts en spreek je vermoeden uit.

Welke honden lopen het meeste risico op een longwormbesmetting?

Hoewel elke hond met longwormen besmet kan raken, hebben onderzoeken aangetoond dat jongere honden een groter risico op besmetting lopen, waarschijnlijk doordat ze nog nieuwsgieriger zijn. Niettemin kunnen honden van alle leeftijden en van elk ras door longwormen worden getroffen.

Honden waarvan bekend is dat ze slakken eten, lopen ook meer risico, maar vergeet niet dat slakken piepklein kunnen zijn en dat je misschien geen idee hebt of je hond er eentje opgegeten heeft.

In welke gebieden loopt mijn hond een groter risico op longworm?

Hoewel longwormen in heel Nederland kunnen worden aangetroffen, blijken de meeste meldingen uit de regio’s rond de Veluwe, Den Haag en Flevoland te komen.⁴ ,⁵

Hoe voorkom ik dat mijn hond longwormen krijgt?

Als het vroeg genoeg wordt ontdekt en behandeld, worden veel honden weer helemaal beter. Deze parasiet kan echter dodelijk zijn voor honden. Daarom kun je je hond er het beste tegen beschermen door regelmatig een product te gebruiken dat preventief werkt.

Milbemax voor honden werkt tegen longwormen. Vraag vooral advies aan je dierenarts.

Vergeet niet dat de preventieve medicatie tegen longwormen elke maand moet worden gegeven. Als je elke 3 maanden een product gebruikt (zoals wordt geadviseerd ter bescherming tegen veel andere wormen) kun je een besmetting niet altijd voorkomen, omdat je hond in de tussenliggende periode dan te lang onbeschermd is.

Hoe kan ik mijn hond ervan weerhouden om slakken te eten?

Het is moeilijk om voortdurend op je hond te letten, maar met een paar kleine aanpassingen kun je het risico van longwormen gemakkelijk verminderen.

• Wees waakzaam

Breng het speelgoed en de waterbak van je hond 's avonds naar binnen om te voorkomen dat geïnfecteerde slakken ze verontreinigen. Als je ze wel in de tuin laat staan, zorg dan dat je ze goed afwast voordat je hond gaat spelen. Ververs bovendien het drinkwater regelmatig. Als je hond graag in de tuin rondsnuffelt, ga dan geregeld even kijken of hij niet op een plek komt waar veel (naakt)slakken kunnen zitten.

• Houd het aantal slakken in je tuin in de gaten.

Als slakken dol zijn op jouw tuin, kun je misschien overwegen om ze op niet-giftige wijze te bestrijden.

• Wees een verantwoordelijk baasje

Het opruimen van de hondenpoep moet sowieso routine zijn. En als het om de bestrijding van longwormen gaat, is dat helemaal belangrijk, om de verspreiding van deze wormen te verminderen.

Wist je dat...?

Aangenomen wordt dat de gemiddelde tuin meer dan 20.000 slakken bevat⁶ , die elk drager van longwormlarven kunnen zijn.